Genel KültürSinema

Aile Filmleri

Türk sinemasında önemli bir yeri olan aile temalı filmler nasıl ortaya çıkmıştır?

Aile Filmleri Hakkında Bilgiler

Sinema sanatının uzun süre homojen, katışıksız bir seyirci kitlesine sahip olduğunu söylemek mümkündür. Çünkü sinema, yakın zamanlara kadar geniş halk kesimleri için alternatifsiz tek “görüntülü hikaye sanatı olma özelliğini korumuştur. Bu nedenle insanlar bu dönemlerde, sinemanın sunduğu bütün ürünleri seçeneksiz kabullenmişlerdir. Zaten bu ilgiyi duyanlar için başkaca seçenek de yok gibidir.

TV rekabetinin olmadığı sinemanın ilk dönemlerine, sinema çok geniş bir seyirci kitlesine, adeta her ürettiğini seyrettirmiştir. Ama TV’nin yayına başlaması ve özellikle renklenip çok kanala geçmesiyle birlikte, sinema seyircileri arasında da belli kategorilerin oluştuğunu söyleyebiliriz. Çünkü artık insanlar sinemada karşılayabilecekleri kimi ihtiyaçlarını, benzer yerlerde (TV, video) giderebilmektedir. Ve böylece sinemada da ihtisaslaşma başlar ve film üretiminde belli bir hedef kitle hesaba katılarak filmler oluşturulur. Romantik filmler, müzikal filmler, seks filmleri, avantür filmler, aile filmleri, komedi filmleri gibi.

Sinemanın bu eğilimlerinden olan ve “aile filmleri” olarak adlandırdığımız sinemasal sınıflanmanın sinema sanatının yaygın ve kullanışlı bir yönelimi olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle sinemanın tek eğlence aracı olduğu dönemlerde bu filmlerin çokça örnekleri verilmiştir. Örnekleri böylesine bol verilmesine ve yaygınlığına karşın, aile filmlerinin çerçevesini net bir şekilde çizmek mümkün değildir. Yani şu özellikleri taşıyan filmler aile filmidir diyebileceğimiz genel-geçer bir ölçütümüz yok elimizde. Ama bu tür filmlerin hedef seyirci kitlesi olarak aileyi amaçladıklarını söyleyebiliriz. Bu anlamda aile filmlerinin en önemli özelliği, aile bireylerinin tümünün birden ilgisini çekebilecek, onları kuşatan konuları gündeme getirmesidir. Bu tür filmler konu olarak da aile odaklı filmlerdir.

Aile filmlerinin konusu çok değişik olabilir. Bunlardan belli başlılarını şöyle sıralamak mümkün; Aile dramları, anne-baba sevgisi, çocuk sevgisi, yoksulluk, kimsesizlik, üvey ana, yetim çocuk, kavuşamamış sevgililer, ayrılık gibi.

Aile filmlerinin özellikle ülkemizdeki gelişimini ele alırsak, bu eğilimin sinemamızda azımsanamayacak bir ağırlığa sahip olduğunu söyleyebiliriz.

1950 DP iktidarı ile birlikte sinemanın bir halk eğlencesi olarak hitap ettiği alan da genişlemeye başlar. Taşranın sinemayla tanışması kısmı de olsa Türk sinemasını bir içerik değişimine zorlar. Böylece Türk sineması ürettiği filmlerde taşrayı da hesaba katmaya başlar Sinemadaki bu davranış, aile filmlerinde bir canlanmaya neden olur. Hatta bu dönemde film gösterimi sırasında aile için kimi düzenlemeler göze çarpar: Kadın matinaları, balkonların aileye tahsis edilmesi gibi. Ama TV’nin yaygınlaşmasıyla birlikte aile sinemadan çekilir. Sinemada aile filmlerini terk ederek yeni yönelimler içerisine girer: Seks, avantür, arabesk gibi. Aile filmleri de zamanla bir başka çehrede ve ortamda (TV) varlığını sürdürür.

Ülkemizde aile filmleri, sinemanın çeşitli eğilimleri bünyesinde barındırmakla birlikte daha çok starların kullanıldığı melodramlarla kendisini ortaya koyar. Kent melodramları, köy melodramları, şarkılı-türkülü filmler, dini filmler gibi.

Aile filmlerinin genel karakteristiği olarak, bir iyi aile ve onun etrafındaki kötüler ve olumsuzluklar gündeme getirilir. Her şeye rağmen kocasını seven kadın, karısını seven erkek ve bunların ölesiye sevdikleri çocuk ile yuva yıkan kötü kadın temaları sıklıkla işlenir.

Kaynak: Türk Aile Ansiklopedisi, Necip Tosun

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir