Askeri Hastanelerin Tarihçesi
Askeri hastaneler nasıl kuruldu, Tarihçesi Osmanlı ordusunda yaralılar nasıl tedavi edilirdi, Osmanlı devletinin sağlık sistemi ve hastalıkların tedavisi hakkında bilgi.
Osmanlı ordusunun kuruluş devirlerinde ve hatta XVIII. yüzyıl sonlarına kadar asker hastaneleri yoktu. Bu devir sonlarına doğru, bazı birliklerin kadrolarında, cerrahlar görülür. Bundan, bu devirlerde, sıhhi işlerin çok basit bir şekilde yürütülmüş olduğu anlaşılır. Büyük şehirlerin bazılarında, hastane denilebilecek, darüşşifalar vardı. önceleri hasta ve yaralıların tahliyesi, çoğunlukla develer üzerine konulmuş mahfelerle yapılırdı. XIX, yüzyıl sonlarında hastalar araçlarla taşınırdı.
Savaş alanı gerisinde iki direkli çadırlar kurulur, hasta ve yaralılar, önce buralara getirilir ve ilk tedavileri yapılırdı. XIX. yüzyıl sonlarında sıhhi teşkilat oldukça genişledi ve hasta tedavi ve tahliyesi yeni esaslara bağlandı.
Seferde her piyade taburuna sekiz, her süvari alayına dört ve topçu bataryalarına. iki tezkere ve her tezkereye de dört er tahsis edilirdi. Bu tezkereler ve gerekli sıhhi malzeme ve ilaçlar, mekkare veya araçlarla taşınırdı.
Kolordu ve tümenlerde seyyar hastahaneler bulunur ve bunlar birinci hat seyyar hastaneleri ve ikinci hat seyyar hastaneleri olmak üzere ikiye ayrılırdı. Savaşta, her tümen ve her kolordu topçusu için birer birinci ve ikinci hat seyyar hastahanesi kurulurdu.
Yürüyüşlerde, hastaneler, mümkün olduğu kadar kıta ile beraber hareket ettirildi. Kıtası ile birlikte hareket edemeyecek hasta ve yaralılar, duruma göre ilaçları verilerek, ya yürüyerek veya tedarik edilen ulaştırma araçlarıyla en yakın ikinci hat seyyar hastanelere veya menzil hattında bulunan muvakkat hastanelere gönderirlerdi.
Birinci hat seyyar hastaneleri, topçu ateşinden uzak veya hiç olmazsa, topçu ateşine karşı saklı yerlerde kurulurdu. Birinci hat seyyar hastanelerinin tezkereci bölümünde, yaralıları taşıyacak yük hayvanları veya arabaları bulunurdu. Yürüyemeyecek hasta ve yaralılar,birinci hat seyyar hastanesinden ikinci hat seyyar hastanesine hayvanlar veya araçlarla taşınırdı. İkinci hat seyyar hastaneleri, düşman ateşinin tamamen dışındaki yerlerde kurulurdu. Bu hastahaneler evlerden ve başka binalardan faydalanılarak kurulmakla beraber, büyük ameliyat çadırlarının kurulmasına elverişli yerlerin bulunmasına dikkat edilirdi. Birinci ve ikinci hat seyyar hastaneleri, gündüzleri bu tip hastanelerin özel alameti olan Kızılay bayrağı çekerler ve geceleri de, kırmızı fenerler ile buraları belli ederlerdi.
Meydan Larousse / Cilt 2 Sayfa 168