Boş İnanç Ne Demek? Boş İnanç Örnekleri

Boş inançlarda, geleceği bilme, çözümlenemeyen olayları doğaüstü güçlerle açıklama ve bunlara karşı önlem alma isteği egemendir. Bu amaçla rastlantısal benzerlikler, iyi ya da kötünün belirtisi olarak kabul edilir ve kuşaktan kuşağa geçen, çeşitli uygulamalara başvurulur.

Anadolu’da boş inançların birçok örneğine rastlanır. Bunlardan çoğu günümüzde de yaşamaktadır. Nazar ve nazarı önlemeye ilişkin inanışlar, uğur, kesme, kurşun dökme, evden çıkarken ilkin sağ ayağını atma ve eşiğe basmama, merdiven altından geçmekten sakınma, gece köpeğin ulumasını ya da baykuş ötmesini evden birinin öleceğine yorumlama, al basması ve al karısı inanışı, yağmur duası, cin, peri gibi doğaüstü varlıklara ve bunlardan gelebilecek iyilik ve kötülüklere inanma, bunlardan birkaçıdır.

Boş İnançlar: Rastlantı sonucu olan ve uğurlu veya uğursuz diye yorumlanan çeşitli belirtilere (olaylar veya eşya) inanmak.

Boş inanç, mantığa ters düşen, korku ve bilgisizlikten ileri gelen bir olaydır. Bilimin kaydettiği ilerlemelere rağmen, özellikle ‘atasözleri, özdeyişler ve efsaneler yardımıyla, yüzyıllar boyu süregelmiştir.

Kırsal alanlarda çok daha canlı olan boş inançlar, ilkel adı verilen toplumların dinsel uygulamalarının temelini oluşturur (tabular ve törenler). Ama çağdaş insanın günlük yaşamında da varlıklarını sürdürür.

Birtakım korkuları veya güçlükleri yenmek için insanlar bir sürü uğur eşyasını üzerlerinde taşırlar (tılsımlar, fetişler, nazarlıklar vb.) veya evlerinde bulundururlar (at nalı, tavşan ayağı, kaplumbağa kabuğu, sarımsak, mavi boncuk). Boş inançlar böylece, özel bir uğraşın doğumuna da önayak olmuştur: falcılık.

Hemen her bölgenin, sözde garip olaylara sahne olmuş tekin olan veya tekin olmayan yerleri vardır. Ayrıca belirli günlere göre, talih değişir: İstanbul’un salı günü Türklere geçmesini bir türlü hazmedemeyen bazı Hristiyanlar salı gününü uğursuz saymıştır. 13 sayısı da bazılarınca uğursuz tutulur. Bazıları da 13’ün uğuruna inanır. Çarşamba günü çamaşır yıkanmaz, cuma günü ev süpürülmez vb. Ama boş inançlar asıl insan yaşamının doğum, evlenme, ölüm gibi olaylarım etkiler. İki bayram arasında evlenmemek, ölünün ardından ev süpürmemek vb.