Güncel

Cariye Kime Denir? Cariye Ne Demek Anlamı

Cariye: Savaşta tutsak edilen ya da parayla satın alınan ve sahibinin her türlü isteğine boyun eğmek zorunda olan kadın.

Cariyeniz, cariyeleri, eskiden söz söylenilen kişiye saygı göstermek, amacıyla kadınlar kendilerinden, erkekler de eş ya da kızlarından söz ederken kullanırdı: Cariyenizin hali ortada. Kerimem cariyeniz.

Orhun yazıtlan’nda Göktürklerün Çin etkisinde uğradığı yıkımdan söz edilirken genç kızlarının Çinliler’e cariye oldukları anlatılır: “Tabgaç budunka beglik un oglı kul boldı, silik kız oglı küng boldı (Çio budununa beylik erkek çocuğu köle oldu.el değmemiş kız çocuğu cariye oldu), islam dininin Türklerde benimsenmesinden sonraki dönemde, müslüman Doğu’nun toplumsal yaşamında yen olan cariye, masal ve halk hikâyelerinde de göründü. Bu tür yapıtlarda akıl ve özverisiyle efendisini felaketlerden kurtaran, sonunda onunla evlenen cariyeler canlandırılır. Padişah kızlarının sevgililerine kavuşmak için kendilerini cariye gibi satılığa çıkarması da bir masal motifidir.

Tanzimattan sonra birçok yapıtta kadın hakları savunulurken konaklardaki, evlerdeki cariyelerin durumu da konu edinildi. Afrika’dan getirilmiş ya da Kafkasya’ dan kaçırılıp cariye olarak satılmış kızların serüveni, efendi ile cariye arasında karşılıksız kalan ya da başkalarınca engel olunan sevgi ilişkileri birçok romanda anlatıldı. Namık Kemal’in intibah romanında, Ahmet Mithat Efendi’nin Esaret hikâyesinde, Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt romanında, Nabizade Nazım’ın Zehra romanında cariyeler, acıklı serüvenlerden sonra yaşamlarını yitirirler. Ahmet Mithat Efendi’nin Felatun Bey ile Rakım Efendi romanında ise cariye Canan, efendisi Rakım ile evlenerek mutlu sona ulaşır. Eski yaşamı sahnede yansıtan tiyatro yapıtlarında da cariyeler yer almıştır. Musahipzade Celal’in Macun hokkası, Mum söndü, Aynaroz kadısı, Kaşıkçılar gibi oyunlarında, zavallılıkları vurgulanan cariyeler sahneye gelir.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir