Cenaze Nasıl Kefenlenir? Kefen Bezi Nasıl Olmalıdır?

Cenazenin Kefenlenmesi; Cenaze Nasıl Kefenlenir, Kefen Bezi Nasıl Olmalıdır, Kadın ve Erkek Cenazenin kefenlenmesi ile ilgili bilgiler

Ölünün gömülmeye hazırlanışı için gerekli olan ikinci işlem (1. işlem Cenazenin Yıkanması) ölünün kefenlenmesidir. Kefenleme işlemi İslam geleneğine göre yapılır. Kefenlik bezin rengi beyazdır. Erkek kefeni gömlek, izar ve lifâfe  denilen üç parça bezden, kadın kefeni ise himar , dir’, hırka, izar ve lifâfe denilen beş parça bezden yapılır.

Diyanet işleri Reisliğinin yayımladığı “İslamiyet’te Cenaze” adlı bir broşüre göre, erkek ve kadın ölünün kefenlemesinin aşağıdaki gibi yapılması gerekmektedir:

Erkeğin Nasıl Kefenlenir?

“Erkek ölünün evvela lifâfesi temiz bir yere döşenerek üzerine gülsuyu veya haram olmayan diğer güzel kokulu bir su serpilir. Lifâfenin üzerine de izâr döşenip yine koku serpilir, onun üzerine de gömlek döşenir ve kokulanır. Havlu ile kurulanmış olan ölü, muvakkat bir örtü ile örtülü olduğu halde gömlek üzerine yatırılarak gömleğe sarılır. Bundan sonra evvelâ sol, sonra da sağ tarafında izâr ve lifâfe ile birbiri ardınca vucûdü kapatılır. Açılmak ihtimali varsa, belden bez bir kuşakla bağlanır.

Kadın Nasıl Kefenlenir?

Kadın ölünün kefeni de aynı şekilde serilir ve kokulanır. Ölünün, evvela memeleri bezle bağlanır, üzerine gömleği sarılır. Saçları, gömlek üzerine çıkarılır. Sonra başörtüsü, izârı, lifâfesi ve hırkası ile sarılıp üzeri bez kuşakla bağlanır. Erkek ve kadın kefenlendikten sonra varsa altındaki kilim veya seccade ile kapatılarak, yoksa kefenle tabut içine konularak musallaya (cenaze namazı kılınacak yere) götürülür.”
Halk arasında, kişinin sağlığında kefenini alıp bir köşeye saklaması ya da bunun için para ayırması adetine de rastlanılmaktadır. Daha çok bir “tedbir” niteliğinde görünen bu adetin açıklanışı ve yorumu aşağıdaki biçimlerde yapılmaktadır:

• a) “O sırada bir telaş olmasın” diye (Eskişehir, Çorum, Uşak, Sivas, Kayseri, Ankara).
• b) “İnsan öldüğü zaman başkalarına yük olmasın” diye (Çankırı, Niğde, Merzifon, Ankara).
• c) “Kendi helal parasından olsun” diye (Boğazlayan, Konya, Urfa, Divriği).
• d) “Sevap olur” diye (Kırşehir, Uşak, Zara).

Eskiden genellikle yaşlı kadınlar bir köşeye ayırdıkları kefenlerine “sevap olur” diye yılda bir kez sarınırlarmış. Hac ziyareti yapanların çoğu, zemzem suyu ile ıslatılmış ve kurutulmuş kefenliklerini de beraberlerinde getirmektedirler. Ayrıca Hacca gidenlere kefen ısmarlayanlar da vardır. Bir köşeye ayrılan kefenin ya da kefen parasının zekâtını da vermek gerekiyormuş.
Yoksulluk ya da zaman darlığı nedeniyle ölünün yorgan yüzüne ve yatak çarşafına sarılarak gömüldüğü de olmaktadır.

Sedat Veyis Örnek, Anadolu Folklorunda Ölüm