Çömçe Gelin Nedir? Niye Ev Ev Gezdirilir?

Çömçe gelin, Anadolu’nun birçok yöresinde çocuklar tarafından düzenlenen bir tür yağmur duası; bu tören arasında birlikte gezdirilen kadın biçiminde, ağaçtan yapılmış kukla.

İki değnek. bir haç gibi birbirlerine bağlanır. bunun üzerine giyilir ev ev dolaştırılırdı. Kuklacının ve ardındaki çocukların «çömçe gelin, çömçe gelin» diye bağırmaları üzerine evlerden bu kuklanın üstüne tasla su dökülürdü. Bu, genellikle kurak mevsimlerde yağmur yağdırmak için bir büyü geleneğiydi. Anadolu’nun çeşitli yerlerinde rastlanan bu gelenek çomça gelin, kepçe kadın, çullu kadın. kepçecik, adak gibi adlar alır. Köylerde bu kukla geleneği yalnız yağmur yağdırmak için değil, bir gösteri olarak da düzenlenirdi. Karacör oyunu, güççe düğünü. bebek oyunu. korçak, hemecik. hemecilik. kabak oyunu gibi çeşitli adlarda oynanan değişik kukla türleri bunu gösterir.

Çömçe gelin, kurak aylarda, özellikle ilkbaharda yağışların bol olması için düzenlenir Çocuklar iki ağaç dalını haç biçiminde birbirine bağlayıp üzerine elbise giydirerek irice bir kukla yaparlar. Bunu kollarından tutup “çömçe gelin ne ister, bir kaşıkçık su ister, ver Allattım ver, yağmur ile sel” sözleriyle başlayan ezgili bir tekerleme söyleyerek ev ev dolaşırlar. Her ev sahibi çömçe gelinin başına bir tas su döker, çocuklara çeşitli yiyecekler verir. Bütün evler dolaşıldıktan sonra verilen yiyecekler topluca yenir. Çömçe gelin töreni sırasında verilen yiyeceklerle pişirilen yemeğe adak’ aşı denir. Anadolu’nun birçok yöresinde günümüzde de süren bu geleneğin şaman inanışlarından kaynaklandığı ve şamanların yağmur yağdırmak için başvurdukları bü-yüsel bazı işlemlerin devamı olduğu öne sürülür. Yörelere göre kepçe kadın, çullu kadın, kepçecik, gelin gok gibi adlar da alır.