Konya’da Kaşıkçılık Mesleği
Konya’da Kaşıkçılık Mesleği, Kaşık Ustası Yaşar Kullu’dan Kaşık Yapımı ile ilgili derlenen bilgiler.
- Derleyen: Hilal Acar
- Derleme yeri ve tarihi: Konya, 2004
- Kaynak kişi: Yaşar Kullu, 1955 Konya doğumlu, evli, ilkokul mezunu.
- Mesleği kimden öğrendiği: Komşusundan öğrenmiştir.
- Mesleği kimlere öğrettiği: Çocuklarına öğretmiştir.
Genellikle şimşir, meşe ve gürgen ağaçlarından yapılan kaşığın yapımında, testere, keser, sıyırkı ve törpü kullanılır. Önce ağacın budaksız dal kısmı, kaşık boyutuna göre takoz halinde kesilir. Daha sonra keser yardımıyla bu takoz boylamasına ikiye ayrılır. Bunlardan her biri bir kaşık olabilir. Önce keserle kaşığın kabaca sap kısmı yapılır. Ardından da sıyırkılarla iç kısmına şekil verilir. Daha sonra eğri kısımları törpü yardımıyla düzeltilir.
Kaşık bu son haliyle her ne kadar kullanılabilir hale geldiyse de boyama sırasında estetik bir görünüm kazanır. Bezir ve çamsakızından oluşan bir karışımla kaşıklar boyanır. Boyanan kaşıklar bir müddet güneşte kurumaya bırakılır. Kaşığın boyanması ve kuruması işlemi, kullanılan ağacın türüne göre birkaç kez tekrarlanır. Örneğin şimşir ağacından yapılan kaşık için bu işlemler yedi kez tekrarlanır. Bugün elde çok fazla yapılmayan kaşık işlemeleri ise siyah boya, is ve zamkın karıştırılmasıyla yapılmaktadır.
Eskiden Konya’da yapılan kaşıklar Ankara, Adana, Kayseri, Eskişehir gibi Anadolu’nun pek çok iline asıl işlevi olan yemek yeme aracı olarak gönderilirken bugün sadece süs ve oyun oynama aracı olarak gönderilmektedir.
Gazi Üniversitesi Türk Halkbilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları Türkiye’de 2004 Yılında Yaşayan Geleneksel Meslekler Kitabı, ( M. Öcal Oğuz, Emine Aydoğan, Nilgül Aytuzlar, Tuba Saltık Özkan
