Kültürümüzde Azrail

Kültürümüzde, halk inançlarımızda Azrail nasıl anlatılır? Azrail ile ilgili destanlar, hikayeler.

Halk inanışlarına göre, insan vücudundaki ani ürpermeler Azrail’in insanı yokladığına işarettir.

Türk destan söylentilerinde Azrail’le savaşan bir kahraman vardır. Bu Deli Dumrul’dur. Dede Korkut kitabının en güzel parçalarından birini Deli Dumrul’un bu macerası teşkil eder. Azrail’in, doğrudan doğruya hikâyenin kahramanları arasında yer aldığı Türk halk masalları da vardır.

Deli Dumrul hikâyesinde Azrail al kanatlı, gözleri çökmüş, kuvvetli ve korkunç bir ihtiyar olarak anlatılır. Avrupa Orta Çağı’nda görülen, elinde orak bulunan ölüm timsali İslâm ve Türk inanışlarında da görülür. Taberi Tarihi nin Türkçe tercümesinde kitabın Peygamberler Kıssası bölümünde, asıl Arapça metinde bulunmayan hikâyelerden birinde, bir şehzade, Nil’in kaynağını aramaya giderken, orakla ekin biçen birine rastlar. Kim olduğunu soruşturur, Azrail olduğunu öğrenir. Yunus Emre’nin genç yaşta ölenleri henüz yeşilken biçilen ekinlere benzetmesinde bu söylentilere bir telmih bulunsa gerektir.