Ankara Budun Bilgisi Kitabı İçeriği, Önemi, Özeti

Hamit Zübeyir Koşay, Ulus Matbaası, Ankara 1935, (Ankara Halkevi Neşriyatı, No: 14). H.Z. Koşay, “yurt bilgisi yapısına ham malzeme sunan ve bir deneme” olarak nitelediği ve eski Ankaralılardan duyduklarına dayanarak hazırlandığını belirttiği “Ankara Budun Bilgisi’ni dört bölümde ele almaktadır.

“I. Ankara tarihine bir bakış, II. Budun edebiyatı, III. Adetler ve inanmalar, IV. Maddî etnografya”. Koşay, Ankara’nın genişçe bir tarihçesini verdikten sonra “Budun Edebiyatı” bölümünde temsil oyunlarını, ağıtları, manileri, türküleri, deyimleri, ilençleri, andları, küfürleri, atasözleri, bilmeceleri, masalları serimlemektedir. “Adetler ve inanmalar” bölümündeyse, doğumdan başlayarak çocukla, evlenmeyle, mesleklerle, hastalıklarla, büyüsel pratiklerle, insan bedeniyle, hayvanlarla, bitkilerle, ev araç ve gereçleriyle, gökyüzüyle, halk takvimiyle, din halkbilimiyle, eğlencelerle, yerel günlerle ilgili adet, inanma ve uygulamalar hakkında zengin bir gerece yer vermektedir. “Maddî etnografya” bölümüyse; giyim-kuşama, yemek türlerine ve hazırlanış reçetelerine, yapı ve yapı süslemelerine, evlere; kimi “zanaatlara” ve bunlarla ilgili terimlerin açıklanmasına, en son olarak da çocuk oyunlarına ayrılmıştır.

İki cilt olarak düşünülen, fakat ikinci cildi çıkmayan “Ankara Budun Bilgisi” özellikle gereç zenginliği; bu gerecin oldukça sistemli bir biçimde serimlenişi ve Ankara’ya özgü tipik örnekleriyle Türk halkbilimine ilişkin yayımlar içerisinde önemli yeri olan bir yapıttır.